Hemiksem – showroom/loft Architect ontwerp: Frederik De Smet, ICOON.BE architecten en Pieter Peerlings, heden sculp(IT) architecten bvba Architect uitvoering: Frederik De Smet, ICOON.BE architecten Van oude Spar-supermarkt naar een ruime en transparante loft met bijhorend jacht! Mark De Neve van English Arts (www.english-arts.be) was op zoek naar een locatie voor de showroom van zijn binnenschrijnwerkerbedrijf en die vond hij in een oude supermarkt in Hemiksem. Eenheid in diversiteit Het concept wil de historisch gegroeide chaos omvormen tot een gevarieerde maar samenhangende ruimte die volgens éénzelfde huisstijl wordt ingevuld. Dit gebeurt door twee “layers” te introduceren: één vloermateriaal en één verlichtingsmethode. Over heel het complex zijn dus zowel de vloer als de verlichting een constante die het geheel verbindt. Om de rust van het ontwerp te versterken wordt er met een vaststaand ritme (loodrecht op de straatgevel) gewerkt: Het interieur bestaat uit drie zwarte meubel-volumes, drie achter elkaar geplaatste glazen schuifwanden en drie repetitieve houten schuifdeuren. Onafhankelijk gastenverblijf Om voldoende privacy in het open loftconcept te behouden werd geopteerd om een jacht in de patiovijver aan te meren. Dit gastenverblijf heeft 4 slaapplaatsen, eigen sanitair en een keuken. Het jacht kan, dankzij de drie opeenvolgende glazen schuifwanden, ten alle tijde uit het water worden gereden en worden meegenomen op vakantie. Een opvallende historie heeft dit pand in het Belgische Hemiksem, vlakbij Antwerpen, de woonplaats van meubelmaker Mark de Neve. Oorspronkelijk zijn het twee aanpalende rijtjeshuizen die later tot een lokale supermarkt worden omgebouwd. Doordat de te koop staande buurtsuper in erbarmelijke staat verkeert, melden zich maar weinig aspirant-kopers. Mark de Neve durft het aan en samen met zijn architect verbouwt hij de supermarkt tot een lichte ruime loft.
De Belgische Architect Frederik de Smet terugblikkend op het allereerste begin in 2007: “Het was een afschrikwekkende ervaring om het pand die eerste keer te zien. Eigenaar Mark had al eerder een architect ingeschakeld, maar die zag het project absoluut niet zitten. Omdat het om een enorm diep pand gaat van wel 36 m² lang en er alleen ramen in de voorgevel zaten, was het pand extreem donker. Daarbij bleek ook nog eens dat het platte dak volledig verrot was, waardoor het binnen net zo hard regende als buiten. Hoofddoel voor het ontwerp was het naadloos samenvoegen van de twee oorspronkelijke panden: een lekker lichte loft met ruimtes die logisch in elkaar overgaan. Ik was vrij in het ontwerp maar had wel rekening te houden met twee wensen. De eigenaar wilde een buitenruimte zonder onderhoud én een gastenverblijf. Op de plek waar de parkeerplaats van de supermarkt zich bevond, ontwierp ik een ecologische gefilterde zwemvijver. Dit systeem werkt met een lavafilter, op een slimme manier verstopt onder een loopbruggetje. Door de lavasteentjes is het water helder, schoon en geschikt om ‘s zomers in te zwemmen.”
Het gastenverblijf werd een boot, idyllisch gelegen in de grote zwemvijver. De Smet koos voor deze oplossing omdat een gastenverblijf, dat het grootste deel van het jaar leegstaat, binnenshuis te veel ruimte in beslag zou nemen. Het motorjacht, een voormalige politieboot (Mark mocht de boot gratis ophalen vanwege zijn slechte staat en knapte hem zelf op) werd op een aanhangwagen dwars door de woning gereden en paste maar net door de drie grote schuiframen van vijf meter breed en drie meter hoog.
De verbouwing duurde dik twee jaar. Het had een jaar korter gekund maar de Belgische aannemer van het buitenschrijnwerk kampte met onduidelijke problemen waardoor de werkzaamheden een jaar stil kwamen te liggen.
Vol passie vertelt Frederik verder: “De binnenruimte van de loft beslaat 350 m² en de buitenruimte ook nog eens 120 m². Alles is in megaproporties, standaardafmetingen komen hier niet voor. Om zoveel mogelijk licht het pand in te trekken hebben we de voorgevel volledig in glas uitgevoerd: gedeeltelijk helder glas en gedeeltelijk melkglas. De opdeling tussen beide is een knipoog naar de oorspronkelijke twee woningen, bovendien is glas noodzakelijk om de loft licht te maken. In de voorgevel zit een monumentale glazen schuifpui waardoor de entree in de garage uitkomt. Van de bestaande binnenwanden van het pand zijn alleen de absoluut essentiële draagmuren behouden gebleven. Om de scheidingswand tussen de oorspronkelijke rijtjeshuizen aan het zicht te ontrekken bouwden wij daaromheen een kastenwand die dienst doet als afscheiding van ‘garage’ en woonruimte. In de kastenwand zit een kantoor verborgen zodat de woonruimte er altijd opgeruimd uitziet. Ook is er een badkamer in gemaakt. Mark is meubelmaker en komt vaak onder het stof en zaagsel thuis. Als hij de garage binnenkomt, kan hij direct onder de douche die zich in de kastenwand bevindt. Als hij klaar is, stapt hij schoon de zitkamer in!”
Het kleurenpalet (witte muren) en materiaalgebruik (gepolierd beton) is overal consequent toegepast. Het blauwgrijs van de betonnen vloer zorgt ervoor dat de kleur van het water vloeiend overloopt in de vloerkleur. Ook het glas in de slaapkamer dat van plafond tot vloer reikt. , zorgt voor een extra sterk lichteffect. Binnen en buiten vormen een geheel. De Smets werkwijze zorgt ervoor dat de ruimte altijd maximaal wordt benut. Bovendien is hij een aanhanger van abstracte composities.
“Door dezelfde maatvoering toe te passen ontstaat samenhang. Bijna alles in huis staat op 20 centimeter hoogte zoals het ‘zwevende bed’, de kasten, het badmeubel, de keuken. De grote keuken van 9.5 meter lang met een ter plaatste gestort betonnen eiland werd zwevend aan de draagmuur verankerd. De spoelbak en het fornuis lopen in elkaars verlengde en daardoor is het weer een samenhangend ontwerp. In de keuken zijn alle zijn alle keukenbenodigdheden zoals pannen, kraan, vaat weggestopt zodat het er niet uitziet als keuken maar perfect past bij de sfeer van de nabijgelegen zithoek. Wat in het begin een pittige klus leek is uiteindelijk een geweldige opdracht met een verrassend resultaat gebleken.”